وَ إِذا مَرِضْتُ فَهُوَ يَشْفينِ شعراء80
درج تفسیر
» تفسیر المیزان - خلاصه
واذا مرضت فهویشفین ): (همان که وقتی بیمار شدم ، شفایم می دهد)
 |
● عبدالله عبداللهي - اثنی عشری
وَ إِذا مَرِضْتُ فَهُوَ یَشْفِینِ (80)
وصف پنجم:
وَ إِذا مَرِضْتُ فَهُوَ یَشْفِینِ: و هرگاه بیمار شوم پس او شفا مى‌دهد مرا. این عطف است بر آیه «یطعمنى و یسقین» زیرا که مرض و شفا از توابع خوردن و آشامیدن است از حیثیت آنکه صحت و مرض در اغلب اوقات، تابع خوردنى و آشامیدنى است، و نسبت ندادن مرض به ذات سبحانى، به جهت حسن ادب است. و دیگر آنکه مقصود حضرت ابراهیم علیه السّلام شماره نعم الهى، و اگر غرض بیان قدرت بود ذکر آن مى‌فرمود. «1» تنبیه: این نسبت آیه شریفه متنقض نمى‌شود به اسناد اماته به او سبحانه که بعد از این مذکور مى‌شود، زیرا موت از حیثیت آنکه محسوس نمى‌شود ضرر در آن منتفى است، بلکه ضرر در مقدمات آنست که مرض باشد. و دیگر آنکه موت نسبت به اهل ایمان و تقوى، موجب خلاصى از کثافت و خباثت آلایش دنیا و نجات از محن و بلیات آن. و دیگر آنکه حدوث مرض در اغلب به جهت افراط و تفریط است در مطاعم و مشارب و به سبب تنافى و تنافر میان ارکان و اخلاط و حصول صحت به استحفاظ اجتماع ارکان و اخلاط و اعتدالى مخصوص به آن؛ و
این به قدرت خداوند عزیز حکیم است. پس از این جهت مرض را اسناد به حق تعالى نداد و شفا را نسبت به او داد. در منهج از حضرت امام جعفر صادق علیه السّلام مروى است در تفسیر آیه آنکه: چون بیمار شوم به گناه، شفا دهد مرا به توبه. «1» حکایت: یکى از اکابر دین نقل نموده که به بیمارستان رفتم، طبیبى را دیدم نشسته و جماعتى بیماران گرد او جمع گشته، و هر کس شرح علت خود را مى‌داد و هر کسى را دوائى مى‌فرمود که درخور او بود. جوانى نزد او آمد، صورتش زرد گشته، و اثر عبادت و سیماى تقوى و صلاحیت در او پیدا، طبیب را گفت: مرا بیماریى هست دوائى کن. گفت: چه مرض دارى؟ گفت: علت گناه بر مزاج من مستولى شده و بدن من به جهت سنگینى گناه گران گشته، مرا علاجى کن که صحت مزاج یابم.
طبیب گفت: هلیله صبر را بستان با هلیله تواضع، و در هاون ندامت افکن، و به دسته قهر هواى نفس آن را سائیده، و در تابه صحت عزم انداز، و آب حیا و شرم بر او ریز، و به آتش محبتش بجوشان، و به کفچه عصمتش بگردان تا حباب برآرد، آنگاه بر ورق صفا بیالاى، و به بادزن رضا بادزن، و در وقت سحر از آن شربتى بنوش تا گناه تو به صحت عزم بر طاعت مبدل گردد. جوان از این دستور شاد شده برفت.
|
» تفسیر مخزن العرفان در علوم قرآن
وَ إِذٰا مَرِضْتُ فَهُوَ یَشْفِینِ پنجم اله عالم آن کسى است که وقتى مریض گردیدم مرا شفا مى دهد، در اینجا حضرت ابراهیم(ع)مرض را نسبت به خود مى دهد و شفاء را از طرف حق تعالى زیراکه مرض از نقص قواى عمّاله و ضعف بنیه تولید مى گردد که بازگشت آن بجهات عدمى(و عدم ملکه)خواهد بود،و یکى از اسماء اللّٰه(الشافى) است و از اوصاف کمال و فیض حق تعالى بشمار مى رود که به قدرت تامه و فیض غیر متناهى مرض را که ناشى از غلبه میکروبهاى موذیه در بدن انسان است بتوسط دواء که آن هم یکى از نعمتهاى الهى است یا بدون دواء تبدیل به صحت مى گرداند و جهت دیگر اینکه مرض را به خودش نسبت داده نه به خداوند مراعات حسن ادب نموده،نظیر قول خضر(ع)که گفت (فَأَرَدْتُ أَنْ أَعِیبَهٰا) و نظیر قول ایّوب(ع)که گفت (مَسَّنِیَ اَلضُّرُّ) و حال آنکه تمام از خدا بوده
