يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَ أُنْثي‏ وَ جَعَلْناکُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَليمٌ خَبيرٌ13 حجرات

» تفسیر المیزان - خلاصه

(یا ایها الناس انا خلقناکم من ذکر وانثی وجعلناکم شعوبا و قبائل لتعارفواان اکرمکم عند الله اتقیکم ان الله علیم خبیر):

(ای مردم ما شما را از یک مرد و زن خلق کردیم و شما را بصورت جماعات بزرگ و کوچکی قرار دادیم تا یکدیگر رابشناسید، همانا گرامیترین شما نزد خدا باتقواترین شماست ، بدرستی که خدا دانا و آگاه است )

(شعب ) یعنی قبیله بزرگ و (قبیله ) یعنی جماعتی کوچک از مردم .در این آیه شریف می خواهد ریشه تفاخر به انساب را قطع کند، لذا می فرماید: ای مردم ما همه شما را از یک پدر و مادر (آدم و حوا) آفریده ایم و همه شما از آن دو نفرمنتشر شده اید و بصورت اجتماعات مختلف و اقوام گوناگون درآمده اید، پس بایکدیگر تفاخری در نسب و تفاوتی در ریشه و اساس ندارید و این گوناگون نمودن شمابرای این بود که از یکدیگر تشخیص داده شوید و بتوانید یکدیگر را بشناسید و ائتلاف وتعاون داشته باشید وگرنه شما بر یکدیگر کرامت و برتری ندارید، تنها چیزی که در نزدخدا احترام و کرامت محسوب می شود، مسأله تقوی است که تنها وسیله برای رسیدن به سعادت دنیا و آخرت می باشد. و این کرامت هدفی است که در راه کسب آن هرگزتزاحم و تدافعی بین افراد مطرح نمی شود به خلاف سایر اهداف و غایات مانند ثروت ،ریاست ، جمال و... که لازمه بدست آوردن آنها، رو در رو شدن و جنگ و درگیری است . و سپس در مقام تأکید این معنا می فرماید خداوند دانا و آگاه است ، بنابراین اختیارتقوی به عنوان منشأ کرامت ، به جهت علم و احاطه او به مصالح بندگان است و می داند که کرامت تقوی یک غایت حقیقی است و اهداف دیگر باطل است (همچنانکه پرچم لا اله الا الله حق است و غیر آن باطل می باشد) .

1) : نظر اینجانب در تفسیر آخرین جمله یعنی ان الله علیم خبیر به این صورت است که :
در عبارت پیشتر معیار کرامت انسانها تقوی آنهاست و نه قوم و نسب آنها. از سویی دیگر معیار و ملاک مطلقی برای سنجش میران تقوی (خویشتن داری) افراد عملا وجود ندارد و به صرف اظهار خود شخص مبنی بر اینکه من آدمی با تقوا (پرهیزگار) هستم نمیتوان متقی بودن خود را اثبات نماید فقط خداست که به این امر آگاه است و می تواند نسبت به پرهیزگاری افراد دانا باشد.
رمضانی (داور) : «انّ» در وسط آیه، دلیل است برای جمله قبل. بنابراین جمله «انّ الله علیم خبیر» دلیل است برای کل جمله «انّ اکرمکم عند الله اتقاکم» نه فقط کلمه «اتقاکم».