10 فایده کوهنوردی که احتمالا نمیدانستید!
کوهنوردی به عنوان یکی از ورزش های محبوب در سال های اخیر معرفی شده است و دلایل قانع کننده ای برای این موضوع وجود دارد. کوهنوردی علاوه بر مزایایی زیادی که برای بدن و جسم دارد بلکه فواید فراوانی برای ذهن و روحیه را دنبال میکند.از نظر فیزیکی کوهنوردی بازو ها، پاها و مرکز بدن (شکم) را تقویت میکند و هماهنگی میان عصب و عضله را افزایش میدهد. از نظر ذهنی کوهنوردی در افزایش تمرکز، حس توانمندی و تعادل اثر میگذارد. همچنین کوهنوردی برای کاهش استرس و اضطراب و مهارت های حل مسئله بسیار مفید است. البته از فواید اجتماعی کوهنوردی نیز نباید غافل شد، کوهنوردی توانای کارهای تیمی را بهبود میدهد و سبب افزایش اعتماد به نفس و انگیزه در شما میشود. به طور کلی کوهنوردی یک راه عالی برای سالم ماندن از نظر جسمی و ذهنی است. مطمئن باشید با مطالعه این مقاله و آشنایی با فواید کوهنوردی به پایه ثابت برنامه های کوهنوردی با دوستان و خوانوادتان خواهید شد. پس تا آخر با ما همراه باشید.
باز شدن مویرگ ها و شریان ها
یکی از فواید مهم کوهنوردی، باز شدن مویرگهای بدن است. به طور معمول مویرگهای بدن در زمان استراحت به میزان ۱۵ درصد ظرفیت خود باز میشوند. اما این عدد در زمان کوهنوردی به میزان ۹۵ درصد افزایش پیدا خواهد کرد! دلیل اصلی این موضوع اکسیژن و مواد غذایی مورد نیاز بدن بوده که از طریق مویرگها در کلیه نقاط بدن پخش میشود؛ از این رو با فعالیت بیشتر و باز شدن مویرگها، اکسیژن و مواد غذایی با سرعت بسیار بالاتر و کیفیت بهتر به مغز، عضلات و احشای داخلی بدن خواهد رسید.
خونرسانی بهتر
از دیگر مزایای کوهنوردی میتوان به خونرسانی بهتر و افزایش هوش در افراد اشاره کرد. کوهنوردی سبب افزایش خونرسانی و اکسیژنرسانی به بخشهای مختلف مغز میشود. عمدتاً این بخشها شامل قسمتهای مربوط به تمرکز، حافظه و شادی هستند. اکسیژنرسانی و جریان خون مناسب به مغز سبب بهبود عملکرد مغز و افزایش هوش و تیزبینی در فرد خواهد شد.
تقویت عضلات و بافت استخوان
از دیگر فایده های کوهنوردی میتوان به تأثیر مثبت آن بر عضلات و بافت استخوان افراد اشاره کرد. کوهنوردان و صخرهنوردان حرفهای در طول انجام چنین فعالیتهایی با چالشهایی مواجه خواهند شد که در پی آن کشش عضلات خود را تقویت خواهند کرد. در نتیجه میتوان گفت که کوهنوردی سبب انعطافپذیری و هماهنگی بهتر عضلات بدن میشود. هنگام کوهنوردی عضلات ساق پا، همسترینگ، چهار سر ران و باسن تقویت شده و سبب قوی تر شدن حرکات بدن میشود. در واقع بالا رفتن از کوه عضلات پا را تقویت میکند و به عضله سازی پاها نیز کمک میکند. علاوه بر این، کوهنوردی بر استخوانها نیز تأثیر بهسزایی دارد. هنگامی که سن از ۴۰ سال میگذرد، تراکم استخوانها کاهش پیدا خواهد کرد؛ در نتیجه به منظور جلوگیری از ابتلا به پوکی استخوان میبایست افراد به طور منظم ورزش کنند. کوهنوردی ازجمله ورزشهایی بوده که ضمن تقویت عضلات در برابر نیروی جاذبه بیشتر کار کرده تا تراکم استخوانها حفظ شود.
قوی تر شدن ریه
یکی از دیگر هدیه های کوهنوردی به علاقه مندانش، تقویت ریههای فرد است. در ارتفاعات فشار هوا کاهش پیدا کرده و در اثر آن میزان اکسیژن کم خواهد شد. گاهاً این کمبود اکسیژن میتواند سبب تنگی نفس و خستگی مضاعف فرد شود. جالب است بدانید که بدن ما به منظور جبران اکسیژن از دست رفته یک هورمون تحت عنوان اریتروپویتین ترشح خواهد کرد. اریتروپویتین سبب تولید بیشتر گلبول قرمز شده که در نتیجه آن هموگلوبین خون و هماتوکریت افزایش پیدا خواهد کرد. لازم به ذکر است که منظور از هماتوکریت درصد حضور گلبولهای قرمز در کل حجم خون میباشد. در نتیجه این فعل و انفعالات فعالیت ریهها افزایش پیدا کرده و فرد راحتتر نفس میکشد. شاید برایتان جالب باشد که بدانید دوندگان حرفهای پیش از انجام مسابقات خود برای داشتن نفس بیشتر و تازهتر تمرینات کوهنوردی انجام میدهند.
مناسب برای افراد دیابتی
جالب است بدانید که یکی از مزیت ها کوهنوردی، تأثیر مثبت آن برای افراد دیابتی است. درواقع با کوهنوردی منظم میتوان ضمن جلوگیری از ابتلا به دیابت، تا حد زیادی این مریضی را کنترل کرد. هنگامی که افراد در حال کوهنوردی هستند، موادهای شناور در خون نظیر اسید اوریک، کلسترول، قند و انواع مختلف پروتئینها به بهترین شکل ممکن مشغول به سوخت و ساز خواهند شد. این موضوع سبب سوخت و ساز مناسب خون در بدن شده که در کاهش خطر ابتلا به بیماری دیابت و کنترل آن تأثیر بهسزایی دارد.
کنترل قند خون
همانطور که گفته شد، انجام ورزشی همچون کوهنوردی میتواند برای افراد مبتلا به دیابت و همچنین کاهش خطر ابتلا به این بیماری تأثیرگذار باشد. پیادهروی از سوی پزشکان یکی از توصیهشدهترین فعالیتهای بدنی برای افراد مبتلا به دیابت میباشد؛ چرا که پیادهروی کردن بر کنترل سطح گلوکز خون تأثیر بهسزایی دارد. کوهنوردی نیز نوعی پیادهروی کردن بوده که به علت ارتفاع و شیب زیاد زمین به قدرت بیشتری نیازمند میباشد. به منظور کنترل قند خون میتوان ضمن تغذیه درست، فعالیتهای بدنی مناسب همچون کوهنوردی را نیز انجام داد.
بهبود کیفیت خواب
کوهنوردی برای بهبود کیفیت خواب و رفع بیخوابی موثر است. عموماً اختلال بیخوابی در اثر فاکتورهای مختلفی مثل افسردگی، اضطراب و انواع مختلف بیماریها به وجود میآید. یکی از بهترین و موثرترین راهها به منظور از بین بردن این اختلال، انجام فعالیتهای ورزشی، به ویژه هوازی همچون کوهنوردی است.
حس نشاط و دوری از افسردگی
بدون شک حس شور و نشاط مهم ترین فایده کوهنوردی برای بدن است. چرا که اکثر بیماری ها از احساس یاس، ناامیدی و افسردگی نشات میگیرد. ورزشهای بدنی همچون کوهنوردی سبب ترشح اندورفین که نوعی هورمون شادیآور است در بدن شده و در نتیجه ترشح آن احساس مثبت و نشاط در فرد تقویت خواهد شد. چنانچه کوهنوردی به صورت منظم انجام پذیرد، در برابر افکار و رفتار اضطرابآور یک مکانیسم دفاعی شکل گرفته که در پی آن آرامش ذهنی و قدرت تصمیمگیری بهتر در ما افزایش پیدا خواهد کرد. در کوهنوردی تعاملات اجتماعی و ارتباطات شما با افراد گروه بیشتر خواهد شد و همین موضوع سبب شکلگیری دوستیهای جدید و صمیمی میشود.
همانطور که در بخشهای قبل اشاره کردیم، جذب ویتامین D میتواند به سلامت استخوانها کمک شایانی کند. علاوه بر این، این ویتامین در رفع افسردگی نیز نقش بهسزایی دارد. ازجمله علائم کمبود ویتامین D میتوان به خستگی، بهبود آهسته زخم، بیماریهای مکرر و دردهای عضلانی و افسردگی اشاره کرد. با رفتن به کوهنوردی در دل طبیعت و قرارگیری در معرض نور خورشید میتوان به سادگی موضوع کمبود ویتامین D را برطرف نمود.
چربیسوزی و کاهش وزن
یکی از بهترین فواید کوهنوردی، چربیسوزی و کاهش وزن است؛ چرا که کوهنوردی یک ورزش هوازی بوده و بدن را از لحاظ جسمی در شرایط سخت اما مطلوب به منظور چربیسوزی قرار میدهد. قابل ذکر است زمانی که فرد تنها از قله بالا میرود، در ارتفاعات حتی بدون پیادهروی در حال کاهش وزن خود است. زمانی که انسان در حال انجام فعالیتهای ورزشی همچون کوهنوردی است، میزان کالری مورد نیاز بدن ۳ برابر بیشتر از حد معمول میشود؛ از این رو بدن به منظور تأمین این میزان کالری مجبور است چربیهای ذخیره شده را بسوزاند و آن را مصرف کند. هنگام ورزش فرد به شدت عرق کرده و برخی از چربیهای زیر پوست نیز با تعریق از بدن دفع خواهند شد.
بهبود تعادل
یکی از مهمترین و اصلیترین مهارتهایی که فرد هنگام کوهنوردی به آن نیاز پیدا میکند، حفظ تعادل است. کوهنوردان برای عبور از تخته سنگها و نهرها و راههای باریک میبایست از تعادل بسیار بالایی برخوردار باشند. اگرچه تجهیزاتی همچون میله و عصای کمکی برای انجام این کار وجود دارد اما با این حال لازم است که فرد نیز آمادگی جسمانی خوبی داشته باشد. بهبود تعادل از جمله فواید کوهنوردی بوده که به مرور زمان با رفتن به کوه و انجام این ورزش هیجانانگیز از آن برخوردار خواهید شد.